Cyprus biedt als eiland in de Middellandse Zee meer dan alleen maar zon en mooie stranden. Net om die andere, soms nog wat verborgen, parels van het eiland gemakkelijker door toeristen te laten ontdekken heeft het Cypriotische ministerie van Toerisme een speciaal programma ontworpen: ‘Heartland of Legends’.
Door: Steven Decraene
Het Heartland of Legends-programma kan je gebruiken als een verkenningsroute door het land maar tegelijk ook als een soort inspiratiebron om op een andere manier te reizen. De route toont naast een uitgestippelde wegwijzer naar pittoreske bergdorpjes en prachtige natuurwandelingen ook tal van mogelijke excursies, interessante workshops en dus een manier om dichter bij de ziel van Cyprus te raken.
Unieke ervaringen delen met inwoners van Cyprus, dat is één van de belangrijkste streefdoelen van Heartland of Legends. Zo kan je in het dorpje Foini zelf leren pottenbakken onder de deskundige leiding van een ervaren pottenbakster. Foini is een klein en rustig dorpje op zo’n 30 kilometer van Limassol dat trots is op zijn lokale tradities en ambachten. Generaties lang leren de inwoners van het dorpje elkaar al de beste technieken en methodes om uit aardewerk keukengerei, servies en kruiken te boetseren. De grotere aarden potten dienden vroeger in de eerste plaats als opslagplaatsen voor water en voedsel. In die potten kunnen ook sommige voedingsmiddelen fermenteren. Geen wonder dat de typische Halloumi-kaas, de beste Cypriotische wijnen en de lekkerste olijven zo hun typische smaak krijgen.
Ondertussen bestaat er ook een ‘Heartland of Legends’-label. Dat label is een kwaliteitscertificaat en een bewijs van authenticiteit waardoor vooral de kleinere, typisch lokale en ambachtelijke winkeltjes, boetieks en maakateliers hun producten kunnen aanprijzen. Zo vind je in Lefkara, een dorpje op zo’n 40 kilometer ten zuiden van de hoofdstad Nicosia, verschillende shops en ateliers met kantwerk en zilverwerk die het kwaliteitslabel ‘Heartland of Legends’ dragen. Ze geven de bezoekers de kans om zo de authentieke ambachtelijke producten van hoge kwaliteit te ontdekken. Een perfect souvenir of een uniek geschenk dat meteen ook de rijke Cypriotische traditie weerspiegelt.
Het Troodos-gebergte
De Troodos-bergen liggen in het midden van Cyprus en vormen zo de ruggengraat van het eiland. De bergen zijn ontstaan door vulkanische activiteit en daardoor vind je er vandaag unieke natuurlandschappen met een weelderige plantengroei en interessante gesteenten zoals ophioliet en pyriet. Pyriet heeft de bijnaam ‘het goud van de dwazen’ omdat de stenen een glanzende, gouden kleur vertonen en sommige toeristen daarom menen dat ze het echte edelmetaal vonden.
Verschillende wandelpaden doorkruisen het Troodos-gebergte. Eén van de mooiste en voor iedereen haalbare tocht is de ‘Caledonian Falls Trail’. Deze wandelroute van ongeveer 4,5 kilometer lang leidt naar een waterval van 15 meter hoog. Onderweg volg je een goed bewegwijzerd pad langs een rivier met prachtige uitzichten.
In het Troodos-gebergte kan je gemakkelijk enkele dagen doorbrengen. Aan buitenactiviteiten geen gebrek: trektochten, mountainbiken, rotsklimmen, paardrijden en in de winter zelfs skiën en snowboarden, er is voor elk wat wils. In de charmante bergdorpjes kan je naast enkele boetiekhotels ook gasthuizen, hostels en vakantiehuizen vinden. Elk dorp heeft zijn eigen uniek karakter en aantrekkingskracht. Platres is bijvoorbeeld een goede uitvalsbasis voor natuurtochten, terwijl de dorpen Omodos en Lefkara vooral de cultuurfanaten en souvenirjagers zullen bekoren. In Kakopetria zorgen de kleine en overdag meestal wat verlaten straatjes en steegjes voor een tijdloos gevoel.
Liefhebbers van geschiedenis en architectuur trekken graag naar de plaatsen die UNESCO als werelderfgoed liet erkennen: de Byzantijnse kerken en kloosters. Zo is het Panagia Podithou één van de bekendste en meest intrigerende religieuze bouwwerken van Cyprus. De kerk, het is eerder een kapel, ligt bij het dorpje Galata. Het maakte eerst deel uit van een klooster en de oudste fundamenten dateren wellicht van de 12e eeuw. De huidige kerk gaat terug naar 1504 en is gewijd aan de Maagd Maria. Een prachtige restauratie van het kenmerkende maar bizarre dubbele dak beschermt binnenin opmerkelijke fresco’s. Die fresco’s beelden op een aparte en kleurrijke manier de kruisiging van Jezus uit. Het wat ruigere landschap en de landweg met knoestige olijfbomen dat naar de kerk leidt, brengen je haast vanzelf in een mystieke sfeer.
ETEN EN DRINKEN
Cyprus is een eiland dat de brug vormt tussen oost en west, iets wat je ook wel duidelijk merkt in de traditionele keuken van het eiland. Veel gerechten zijn beïnvloed door ingrediënten uit de culinaire tradities van Griekenland en het Midden-Oosten. In de talrijke eetcafés of kleine restaurants serveren ze je met plezier mezze, zeg maar een vloot aan kleine gevarieerde schoteltjes vol lekkernijen: humus, tzatziki, olijven, gegrilde groenten, vlees en vis. Door al die verschillende kleine gerechtjes krijg je een uitgebreide smaakervaring.
Na de mezze volgen nog gegrilde vleesgerechten zoals souvlaki. Souvlaki zijn kleine stukjes vlees op een spies meestal van varken, kip of lam. De traditionele worstjes gemaakt van gehakt, kruiden omhuld door een dun vliesje van caul-vet heten sheftalia. Maar aan de kust, zoals in het havenstadje Porto Latchi, dienen ze verse vis, octopus, calamari en garnalen op. Ook die vis en zeevruchten zijn vaak gegrild en erna overgoten met olijfolie of citroen. Alsof dat allemaal nog niet genoeg is, krijg je tijdens de maaltijd er nog wat moussaka bij. Die ovenschotel bevat laagjes aubergine, aardappelen, gehakt en bechamelsaus.
Wie zelf eens de typische gerechten wil bereiden, kan langsgaan in de Linos Inn Tavern, een authentieke herberg in het dorpje van Kakopetria. Daar kan je letterlijk op grootmoederswijze ‘koupekia’ klaarmaken. Koupekia is de Cypriotische versie van gevulde wijnbladen, te vergelijken met de dolmades in Griekenland. Hier zijn de wijnbladeren gevuld met een mengsel van gehakt, rijst en kruiden.
Bij al dat eten hoort natuurlijk ook de gepaste drank. Het symbool van de Cypriotische wijnbouwtraditie is de Commandaria. Die Commandaria is een zoete dessertwijn die ook als aperitief kan gedronken worden. De wijn heeft een eeuwenoude geschiedenis die teruggaat tot de middeleeuwen. De naam verwijst naar de geschiedenis van de Tempeliers-orde toen die op het eiland vertoefden. De Commandaria is wijn die uit gefermenteerde druiven ontstaat en daarom een diep ambere kleur heeft en smaakt naar een mengeling van gedroogde vruchten, honing en specerijen. Een bezoek aan Cyprus is niet volledig zonder deze bijzondere wijn te proeven tijdens een rondleiding bij een Commandaria-wijnbouwer.
En nog een overige reeks sfeerfoto’s van de zee, waaraan het strandhotel lag, een archeologische site, etc.
